Ευγενία Βαθάκου: “Χρειαζόμαστε επίγνωση της δύναμης της σύνδεσης με τους άλλους”

«Η δράση μας ας κινητοποιείται από το όραμά μας και όχι από τον φόβο μας!»

Την Ευγενία την γνώρισα μέσω μιας κοινής, πολύ αγαπημένης μας φίλης. Από το πρώτο λεπτό ένιωσα ότι την ήξερα από πάντα. Είναι αυτό που μερικές φορές δεν μπορούμε να το εξηγήσουμε στην γνωριμία μας και την σχέση μας με έναν άλλον άνθρωπο. Η Ευγενία Βαθάκου είναι ένα υπέροχο μυαλό, έξω καρδιά άνθρωπος, που νοιάζεται πολύ και αγαπά τους ανθρώπους πέρα από το στενό φιλικό και οικογενειακό της περιβάλλον. Και αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στις πολύχρονες ανθρωποκεντρικές σπουδές της και στην καριέρα της. Ξεκίνησε από την Νομική Σχολή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, συνέχισε με μεταπτυχιακό και διδακτορικό δίπλωμα στην Ανάλυση Διεθνών Διενέξεων στο Πανεπιστήμιου του Κέντ και για περισσότερο από δέκα χρόνια σχεδιάζει και διαχειρίζεται αναπτυξιακά προγράμματα και προγράμματα οικοδόμησης της ειρήνης,  χρηματοδοτούμενα από φορείς όπως η Unicef, τα Ενωμένα Έθνη κλπ. Αυτό σημαίνει σαφώς πολλά ταξίδια σε όλον τον κόσμο τα οποία εδραίωσαν την πεποίθηση της Ευγενίας πως όλοι είμαστε Ένα. Διδάσκει στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου ενώ έχει εκπαιδεύσει εκατοντάδες εργαζομένους σε δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων. Νομίζω ότι για το βιογραφικό μόνο της Ευγενίας θέλω σελίδες ολόκληρες. Στο annastories.gr την φιλοξενώ με πολλή χαρά για να μιλήσουμε για τον σημαντικό ρόλο της ως διευθύνουσα σύμβουλος της μη κυβερνητικής οργάνωσης για τα παιδιά, Μέριμνα. Έχοντας και η ίδια εμπειρίες που ενισχύουν ακόμα περισσότερο την ενσυναίσθησή της, η Ευγενία καλείται να μας φέρει πιο κοντά στο εθελοντικό ρόλο που μπορούμε να παίξουμε ως άτομα, ομάδες, αλλά και κοινωνίες.

Ευγενία μου για όσους δεν γνωρίζουν τίποτα, τι είναι η Μέριμνα;

Eίναι η μοναδική οργάνωση στην Ελλάδα που εδώ και 25 χρόνια στηρίζει παιδιά και οικογένειες στις πιο δύσκολες στιγμές τους: το θάνατο και την ασθένεια. Όταν τα παιδιά βιώνουν την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου όπως πατέρα, μητέρας, αδερφής/ού, η Μέριμνα με το εξειδικευμένο προσωπικό της παρέχει σε αυτά και στην οικογένειά τους, συμβουλευτική πένθους, και όταν παιδιά νοσούν με απειλητική για τη ζωή ασθένεια, η διεπιστημονική ομάδα της Μέριμνας (γιατροί, νοσηλευτές, ψυχολόγος και κοινωνικός λειτουργός) τους παρέχει Παιδιατρική Ανακουφιστική Φροντίδα στο Σπίτι.

Πώς σε έφερε ο δρόμος σου στην συνεργασία με την Μέριμνα και αργότερα στο να αναλάβεις το τιμόνι, ως διευθύνουσα σύμβουλος;

Από την πρώτη στιγμή που γνώρισα τη Μέριμνα με ενέπνευσε το έργο της αλλά και η ομάδα της, διοίκηση και εργαζόμενοι!

Αρχικά γνώρισα τη Δανάη Παπαδάτου, Πρόεδρο της Μέριμνας και καθηγήτρια κλινικής ψυχολογίας στο ΕΚΠΑ και την Κάλλια Αρμαγανίδου την προηγούμενη Διευθύντρια της Μέριμνας. Συναντηθήκαμε σε ένα σεμινάριο για σχεδιασμό προγραμμάτων και εξεύρεση πόρων που έκανα, μετά από πρόσκληση του Μαζί για το Παιδί. Έκτοτε ξεκίνησε μια αμοιβαία γόνιμη συνεργασία: το 2015 ανέλαβα για λογαριασμό της Μέριμνας το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός προγράμματος με στόχο την ενδυνάμωση ικανοτήτων της οργάνωσης και στη συνέχεια από το 2016 μέχρι σήμερα συμμετείχα ενεργά στο σχεδιασμό, διαχείριση αλλά και υλοποίηση των προγραμμάτων ενδυνάμωσης εργαζομένων σε δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων που υλοποιεί η Μέριμνα σε συνεργασία με την UNICEF. Η πρόταση για να αναλάβω τη διεύθυνση της Μέριμνας ενόψει της συνταξιοδότησης της κυρίας Αρμαγανίδου με τίμησε ιδιαίτερα και την αποδέχτηκα με χαρά.

Θα έλεγες ότι ήταν κάτι τυχαίο;

Μάλλον το αποτέλεσμα μιας δημιουργικής σχέσης συνεργασίας που χτίστηκε μέσα στο χρόνο. Επίσης, πολλές φορές σκέφτομαι ότι το γεγονός ότι με συγκίνησε το όραμα και η αποστολή της Μέριμνας από την πρώτη στιγμή, συνδέεται και με το ότι έχω η ίδια βιώσει την απώλεια του πατέρα μου ως παιδί στα 12 μου χρόνια.

Ευγενία υπάρχει πραγματικά τρόπος να ξεπεράσει ένα παιδί αλλά και ένας σύντροφος μια τόσο μεγάλη απώλεια, όπως αυτή ενός γονιού;

Η απώλεια ενός γονιού και ενός συντρόφου είναι οδυνηρή και αυτό δεν αλλάζει. Αυτό που μπορεί να γίνει και αυτό που κάνει η Μέριμνα είναι η στήριξη και η ενδυνάμωση των παιδιών και του γονέα που έμεινε πίσω, για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά αυτήν την εμπειρία και να συνεχίσουν στη ζωή τους. Στη δύσκολη αυτή περίοδο, τα παιδιά έχουν ανάγκη να εκφράσουν, σκέψεις, συναισθήματα, αγωνίες και να νοιώσουν στήριξη και ασφάλεια, ούτως ώστε να διευκολυνθεί η φυσιολογική τους εξέλιξη και να προληφθούν δυσκολίες προσαρμογής.

Υπάρχει κάποια ιστορία που σε άγγιξε ιδιαίτερα και θα ήθελες να την μοιραστείς μαζί μας;

Ναι υπάρχει. Πρόσφατα ήρθε στη Μέριμνα μια κυρία, μητέρα ενός υπέροχου κοριτσιού που είχε φροντίσει η ομάδα της Υπηρεσίας Παιδιατρικής Ανακουφιστικής Φροντίδας στο Σπίτι, πριν 10 περίπου χρόνια. Όταν το κορίτσι έφυγε από τη ζωή, το Συμβουλευτικό Κέντρο Στήριξης στο Πένθος της Μέριμνας, στήριξε την αδερφή του κοριτσιού και την ίδια τη μητέρα. Η κυρία αυτή ήρθε στη Μέριμνα μετά από 10 χρόνια, με την επιθυμία να συνεισφέρει εθελοντικά. Μας είπε πόσο η Μέριμνα βοήθησε την οικογένεια στις δύσκολες στιγμές της ασθένειας και της απώλειας, μας έδειξε φωτογραφίες από την κόρη της που τώρα είναι στην Αγγλία και κάνει πολύ δημιουργικά πράγματα και μοιραστήκαμε τη χαρά να βλέπουμε ένα νέο άνθρωπο να εξελίσσεται. Μας εξήγησε ότι όταν έφυγε η κόρη της από τη ζωή και ολοκληρώθηκε και η υποστήριξη που έλαβε από τη Μέριμνα, είχε ανάγκη να αποστασιοποιηθεί, αλλά τώρα ήθελε να «μας» ξανασυναντήσει και να συνεισφέρει στο έργο της Μέριμνας. Συμμετέχει πλέον στην ομάδα των Φίλων της Μέριμνας και συμβάλλει με τις καταπληκτικές δεξιότητες που έχει στις δράσεις των Φίλων.

Όσοι έχουν βοηθηθεί από την Μέριμνα κρατούν ενεργή επαφή μαζί της και στην συνέχεια;

Δεν είναι πάντα εύκολο για τους ανθρώπους που έχουν λάβει στήριξη από τη Μέριμνα να κρατήσουν ενεργή επαφή. Κάποιοι όπως η κυρία που ανέφερα χρειάστηκε χρόνο για να μας «ξανασυναντήσει». Άλλοι πάλι, θέλουν ν’ αφήσουν πίσω τους την δύσκολη αυτή περίοδο της ζωής τους και ό,τι τους τη θυμίζει. Αρκετοί όμως είναι και αυτοί που μπαίνουν από την αρχή και μένουν στην ευρύτερη οικογένεια της Μέριμνας και εννοώ ότι γίνονται και μέλη των Φίλων της Μέριμνας, της οργάνωσης που έχουν δημιουργήσει άνθρωποι που θέλουν να στηρίξουν αυτό το έργο.

Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζετε, ειδικά τώρα με τις συνθήκες που έχει επιβάλλει η πανδημία του κορωνοιού;

Η μεγαλύτερη δυσκολία αφορά στην εξεύρεση των πόρων που χρειάζεται η οργάνωση για τη λειτουργία της. Οι υπηρεσίες της Μέριμνας παρέχονται δωρεάν επομένως η εξεύρεση πόρων αποτελεί μια διαρκή αγωνία για τη διοίκηση. Η πανδημία μας δυσκόλεψε σημαντικά όσον αφορά αυτό για δύο λόγους: Πρώτον, πολλές δραστηριότητες που είχαμε σχεδιάσει, και μάλιστα για να γιορτάσουμε τα 25 χρόνια λειτουργίας της Μέριμνας, όπως για παράδειγμα μια μεγάλη συναυλία, χρειάστηκε να αναβληθούν. Επίσης, δραστηριότητες των Φίλων της Μέριμνας όπως το μεγάλο bazaar στο Zάππειο που κάνουν κάθε Νοέμβριο ακυρώθηκαν. Δεύτερον, οι παραδοσιακοί μας χορηγοί χρηματοδότησαν μεγάλα έργα για την αναβάθμιση των υπηρεσιών του Δημόσιου Τομέα Υγείας και επομένως περιορίστηκαν τα κονδύλια για άλλες δράσεις. Σε μια εποχή που η ζήτηση των υπηρεσιών της Μέριμνας αυξάνεται, η χρηματοδοτική πρόκληση ανάγεται σε νούμερο ένα θέμα.

Εάν κάποιος θέλει να βοηθήσει, πώς μπορεί να το κάνει;

Στη συνέχεια λοιπόν των παραπάνω θα ήθελα να πω ότι σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς κάθε συνεισφορά είναι σημαντική για τη Μέριμνα. Στην ιστοσελίδα μας μπορεί κάποιος να βρει ιδέες για το πως μπορεί να στηρίξει το έργο της Μέριμνας.

Για παράδειγμα, μια απλή δωρεά στον τραπεζικό μας λογαριασμό, ή η χρηματοδότηση ενός μικρού ή μεγαλύτερου προγράμματος. Ενδεικτικά αναφέρω τη στήριξη ενός παιδιού που λαμβάνει Ανακουφιστική Φροντίδα στο Σπίτι, ή η χρηματοδότηση μιας ομάδας στήριξης γονέων που έχουν χάσει σύντροφο. Επίσης μπορεί κάποιος να επισκεφτεί το e-shop της Μέριμνας και να αγοράσει για δώρο των ημερών κάποιο/α από τα βιβλία που έχουμε για παιδιά.

Όποιος χρειάζεται επιπλέον πληροφορίες/διευκρινίσεις φυσικά δεν έχει παρά να μας καλέσει στο 210 6463367.

Ευγενία τι είναι αυτό που λείπει από την ελληνική κοινωνία σήμερα; Με άλλα λόγια, τι χρειάζεται να δούμε αλλιώς;

Ας μην πούμε ότι λείπει. Ας πούμε ότι το χρειαζόμαστε σε μεγαλύτερες δόσεις και καθημερινά στη ζωή μας: η επίγνωση της δύναμης που έχει η σύνδεση με τον άλλο/τους άλλους. Αλλά μιλώ για την ουσιαστική επικοινωνία, το μοίρασμα σκέψης και συναισθήματος, τη δημιουργία, την ομορφιά της σχέσης. Αυτό σε ατομικό επίπεδο. Σε συλλογικό επίπεδο μιλώ για την επίγνωση της σύνδεσής μας με όλους τους ανθρώπους σε αυτόν τον πλανήτη. Τώρα πιο πολύ από ποτέ συνειδητοποιεί κανείς ότι αν οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τη βία και την πείνα στη Συρία, το Ιράκ, τη Νιγηρία αλλά και στην πλατεία Βικτωρίας, αυτό μας αφορά άμεσα και (θα) έχει επιπτώσεις στην καθημερινότητά μας. Πριν προσφύγουμε στην αμυντική στάση (τι θα κάνουμε για να μην μας αγγίξει το πρόβλημα), ας καταλάβουμε ποιο είναι το πρόβλημα, ποια τα αίτια και οι συνέπειές του και τότε θα προκύψουν οι λύσεις.

Μετά το τελευταίο σου βιβλίο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και με αφορμή τα όσα συμβαίνουν στο Αιγαίο από το καλοκαίρι και μέχρι σήμερα δεν μπορώ να μην σε ρωτήσω για την δική σου οπτική στην αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας.

(Γέλιο) Οι ερωτήσεις σου ενώ μοιάζουν να είναι αποκομμένη η μία από την άλλη, και θεματικά (ειδικά αυτή εδώ), βρίσκω ότι έχουν μια εξαιρετική εσωτερική σύνδεση. Τούτη η ερώτηση δένει πολύ καλά με την παραπάνω. Θα χρειαστώ όμως αν μου επιτρέπεις ν’ ανασκευάσω την ερώτηση για να μπορέσω να την απαντήσω μέσα από την δική μου οπτική, η οποία είναι μια οπτική αναλυτική – κοινωνιολογική. Καλύτερα ας μην μιλάμε για την αντιμετώπιση της «τουρκικής προκλητικότητας» αλλά για την αντιμετώπιση της προκλητικότητας του Ερντογάν και του περιβάλλοντός του. Φαντάζει ίσως μικρή αλλαγή στο λεκτικό αλλά θεωρώ ότι είναι πολύ ουσιαστική, όχι στο συμβολικό αλλά στο συλλογικό επίπεδο και εν τέλει στο επίπεδο της δράσης που θα πρέπει να αναληφθεί από τον καθένα μας(!). Ας μην δημιουργούμε διαχωριστικές γραμμές εκεί που δεν υπάρχουν, αλλά να χτίζουμε γέφυρες όπου γνωρίζουμε πολύ καλά ότι μπορούν να χτιστούν. Όσον αφορά την αντιμετώπιση συγκεκριμένα της προκλητικότητας του Ερντογάν χρειαζόμαστε νηφάλια και ολοκληρωμένη ανάλυση της κατάστασης που θα βασίζεται σε αξιόπιστη πληροφόρηση και όχι στερεότυπες/προκατασκευασμένες εικόνες. Η ανάλυση θα δώσει τις κατευθύνσεις για τη δράση. Και προσοχή η δράση δεν θα πρέπει να είναι αποσπασματική και αποκομμένη από μια στρατηγική που θα ξεκινά με ένα όραμα.

Ποια είναι η ευχή σου για το 2021;

Το 2021 να τολμήσουμε να οραματιστούμε τη ζωή μας στον μικρο-μεγα-κόσμο μας  και η δράση μας να κινητοποιείται από το όραμά μας και όχι από το φόβο μας!

————————————–

Για περισσότερες πληροφορίες και στήριξη μπορείτε να μπείτε στην ιστοσελίδα της Μέριμνας και το ηλεκτρονικό κατάστημα των Φίλων της Μέριμνας.

https://merimna.org.gr/e-shop/

Στηρίξτε Μας

Η αναδημοσίευση φωτογραφιών και κειμένων του blog, επιτρέπεται μόνο έπειτα από άδεια του annastories.gr