Κωνσταντίνος Ζερβός: «Από τότε που η τροφή απέκτησε ετικέτα την διαχειριζόμαστε ως ρούχο…»

«Ό,τι ξεκινά από την καρδιά, θρέφει και παραμένει ….»

Τον Κωνσταντίνο Ζερβό τον γνώρισα μέσω ενός κοινού φίλου. Έψαχνα πριν μερικά χρόνια κάποιον να μου μιλήσει για το πως αντιμετωπίζει ένας γονιός το θέμα της διατροφής του παιδιού του. Ο Κωνσταντίνος είχε ανταποκριθεί άμεσα στο αίτημά μου, μα αυτό που κράτησα από την πρώτη στιγμή της επικοινωνίας μας ήταν αυτή η ζεστασιά που εξέπεμπε ακόμα και από το τηλέφωνο! Η εξέλιξή του όλα αυτά τα χρόνια είναι υπέροχη και είμαι σίγουρη ότι θα δούμε εντυπωσιακά και ενδιαφέροντα πράγματα από την μεριά του γιατί σαφώς μιλά και δρα μέσα από την καρδιά του. Όπως λέει χαριτολογώντας, το «μαγικό ραβδί» δεν του δόθηκε… αλλά οι σπουδές και η εμπειρία του πάνω στο θέμα της διατροφής, η ειδίκευσή του ως προπονητής υγείας και ευεξίας και η αγάπη του για αυτό που κάνει, του δίνουν την δύναμη να μας πάει σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας. Σε μια εποχή που το «φαίνεσθαι» κυριαρχεί περισσότερο από ποτέ, όπου τα selfies δίνουν και παίρνουν από άνδρες και γυναίκες που θέλουν να νιώσουν έστω και για λίγα λεπτά την αίγλη ενός μοντέλου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η παρακάτω κουβέντα με τον Κωνσταντίνο έρχεται να βάλει λίγο τα πράγματα στην θέση τους. Βασικά, μας υπενθυμίζει ότι το θέμα της διατροφικής συμπεριφοράς, ναι, έχει και μια φιλοσοφική διάσταση που δρα απελευθερωτικά.

Κωνσταντίνε τι είναι η γευματική επίγνωση που είναι γνωστή και ως mindful eating στην αγγλική γλώσσα; Πρόκειται για συνειδητή επιλογή του τι τρώμε, γιατί και πότε;

Το mindful eating είναι η επίγνωση που προκύπτει από την παρατήρηση, χωρίς επίκριση, των σωματικών αισθήσεων, συναισθημάτων και σκέψεων που υπάρχουν την στιγμή του φαγητού ή σε ένα περιβάλλον που έχει τροφές (π.χ. φούρνος, σούπερ μαρκετ, περίπτερο κ.α.). Είναι, το να είμαι παρών με όλο μου το είναι, σώμα, μυαλό, καρδιά,  στην όποια διαδικασία που σχετίζεται με την τροφή και την διατροφική συμπεριφορά. Ακούγεται απλό, όμως δεν είναι …

Επιλέγουμε την τροφή με βάση τις αξίες μας; Και αν όχι, γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει; Πρόκειται για άγνοια ή για πεποιθήσεις περασμένες σε εμάς από τις προηγούμενες γενιές;

Επιλέγουμε τροφές συνήθως είτε λόγω ευκολίας, είτε λόγω παρόρμησης, είτε επειδή ακολουθούμε κάποιους κανόνες και φυσικά για συναισθηματικούς λόγους. Το να επιλέγουμε την τροφή με βάση τις αξίες μας αποτελεί μια φιλοσοφική διάσταση στο θέμα της διατροφικής συμπεριφοράς και δεν είναι τόσο συνηθισμένο. Ωστόσο αν αυτό συμβαίνει σημαίνει πως ήδη έχουμε καλλιεργήσει ένα ενσυνειδητό τρόπο ζωής. Το «φαγητό της μαμάς» ωστόσο αποτελεί συνηθισμένη επιλογή βάση αξίας όπου το ποιος το μαγείρεψε την τροφή δίνει προστιθέμενη αξία όχι μόνο στην γεύση, αλλά και στην σημασία της τροφής μια και η απόλαυση είναι τόσο σωματική, όσο και συναισθηματική.

Πως ξεκίνησες το ταξίδι σου αυτό; Τι σε οδήγησε στο να μελετήσεις τα διάφορα μοντέλα διατροφής, τα γιατί και τα πώς;

Το ταξίδι , και πολύ σωστά το έθεσες γιατί έτσι το βιώνω, ξεκίνησε ασυνείδητα από την αρχή της επαγγελματικής μου σταδιοδρομίας, και τυπικά το 2014 με αφορμή το μεταπτυχιακό μου στο τμήμα Προαγωγής και Αγωγής Υγείας, της Ιατρικής Σχολής Αθηνών. Στα πλαίσια της διπλωματικής μου εργασίας, έπρεπε να σχεδιάσω και να υλοποιήσω παρέμβαση σε πληθυσμό που να αφορά κάποιο θέμα υγείας. Σχεδόν είκοσι χρόνια ασχολούμαι με ανθρώπους με υπερβαρότητα ή παχυσαρκία, οπότε και επέλεξα να υλοποιήσω την  έρευνα μου σ΄αυτή την κατηγορία πληθυσμού. Σχεδίασα και υλοποίησα , μαζί με την πολύτιμη βοήθεια μιας ομάδας καθηγητών, το 2016 το “project EATT*” την πρώτη έρευνα στην Ελλάδα που χρησιμοποίησε πρακτικές συνειδητότητας (mindfulness) στην διατροφική συμπεριφορά. Για πρώτη φορά εκπαιδεύσαμε τον κόσμο όχι στο «τι» αλλά στο «πως» να τρώει. Τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό Νέα Υγεία ( https://neaygeia.gr/publication/nea-ygeia-tefchos-95/ σελ. 10)  και σύντομα θα είναι διαθέσιμα στην διεθνή επιστημονική κοινότητα μέσω δημοσίευσης που θα πραγματοποιηθεί το επόμενο διάστημα.

Αρκετές φορές όταν απολαμβάνουμε ένα ωραίο φαγητό, κυρίως οι γυναίκες, νιώθουμε ενοχές. Γιατί είναι η τροφή συνδεδεμένη με τόσες ενοχές τελικά;

Γιατί από τότε που η τροφή απέκτησε «ετικέτα» την διαχειριζόμαστε ως «ρούχο» και όχι σαν τροφή. Οι κανόνες διατροφής και οι τάσεις αναφορικά με την εικόνα σώματος , αναδεικνύουν τα νούμερα (βλ. κιλά, θερμίδες, ποσοστά) και όχι την αξία της τροφής που εξ ορισμού είναι η θρέψη και η ζωή.

Πιστεύεις ότι όλα ξεκινούν από το αγκάλιασμα του εαυτού μας; Την αποδοχή και την τόλμη να βρούμε και να δούμε την αυθεντικότητά μας;

Ακριβώς! Όλα ξεκινούν από τον εαυτό και την αγκαλιά που θα κάνουμε στον εαυτό μας , αλλά και η σύνδεση με την κοινωνία, με τους άλλους ανθρώπους. Η συμπόνοια και η αυτό-συμπόνοια είναι ο θεμέλιος λίθος στην αλλαγή συμπεριφοράς. Ότι ξεκινά από την καρδιά, θρέφει και παραμένει ….

Στα σεμινάρια που διοργανώνεις ποιος είναι ο στόχος;

Ο στόχος στα σεμινάρια και στην εκπαίδευση ΕΑΤΤ* είναι η επανασύνδεση με τον εαυτό με ένα τρόπο βιωματικό και μη καθοδηγούμενο. Με την βοήθεια πρακτικών διαλογισμού επιτυγχάνουμε το να καλλιεργήσουμε αυτή την επανασύνδεση και να ανακαλύψουμε την κρυμμένη σοφία που υπάρχει μέσα μας. Γιατί τελικά τον εαυτό μας τον γνωρίζουμε εμείς καλύτερα από κάθε άλλον. Ωστόσο συνήθως ψάχνουμε την λύση , έξω από εμάς, σε «μαγικές» φόρμουλες και «λυσάρια» (π.χ.. δίαιτες κλπ.) που δίνουν μεν βραχυπρόθεσμες λύσεις, αλλά αντίθετα τροφοδοτούν το αρχικό πρόβλημα: την διαταραγμένη σχέση με την τροφή και το σώμα, δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο, μια παγίδα, σωματική και συναισθηματική.

Υπάρχουν ιστορίες που δεν θα ξεχάσεις ποτέ μέσα σε όλη αυτή την πορεία που έχεις κάνει ως τώρα;

Μια κυρία στο τέλος της εκπαίδευσης μου είπε: σ ευχαριστώ Κωνσταντίνε που στα 60 μου , μου έμαθες να τρώω. Μια άλλη κυρία μου είπε: Σταμάτησα να κλαίω όταν κοιτώ τον εαυτό μου στο καθρέφτη. Μια άλλη «Δέκα ολόκληρα χρόνια που παλεύω με αυτό το «τέρας». Που με συνόδευε στην καθημερινότητα μου και μου μιλούσε κάθε φορά που ήθελα να φάω κάτι, να φορέσω κάποιο ρούχο, να ανταπεξέλθω σε μία αγχωτική δραστηριότητα. Μου μιλούσε και ανελέητα έπαιρνε τη θέση μου κάνοντας εκείνο ότι ήθελε… Αυτό το τέρας δεν υπάρχει πια στη ζωή μου. ΕΦΥΓΕ.!» και υπάρχουν πολλές ακόμα …. μα τα συναισθήματα τους και το συναίσθημα μου, δεν χωρά σε λόγια … και είναι πολύτιμο και τους ευχαριστώ γι’ αυτό.

Υπάρχει κάτι που θέλεις να κάνεις και δεν το έχεις καταφέρει ακόμα;

Είναι αρκετά … που από την μία με εμπνέουν και από την άλλη με αγχώνουν…. Μια επαγγελματική οργάνωση ειδικών με σκοπό δράσεις και ενημέρωση κοινού αναφορικά με το mindfulness, την σχέση με την τροφή και την εικόνα σώματος. Χρειαζόμαστε όραμα και συλλογικές δράσεις και φυσικά συνεργασίες και με φορείς τους εξωτερικού. Επιπλέον έχω οραματιστεί και  ένα πολύχωρο, μια «μήτρα» που θα «αγκαλιάζει» το σώμα, την ψυχή , τον άνθρωπο. Είναι κάτι απαιτητικό που χρειάζεται καλή οργάνωση και σαφώς κάποια μορφή επένδυσης. Το όνομα το έχω ήδη βρει!

Ενόψει της άνοιξης τι θα μας συμβούλευες να κάνουμε ως πρώτο βήμα προς μια ωραία αλλαγή; Δεν θα χρησιμοποιήσω τους όρους αποτοξίνωση ή νηστεία σκοπίμως…

Για 3 λεπτά ας κλείσουμε τα μάτια και ας αφουγκραστούμε την αναπνοή μας. Στην παύση και στην σιωπή, είναι κρυμμένη η αλλαγή!

 

Η αναδημοσίευση φωτογραφιών και κειμένων του blog, επιτρέπεται μόνο έπειτα από άδεια του annastories.gr